Tumult op Facebook, wat nu?

Hoewel social media in 98% van de gevallen van meerwaarde zijn voor een sportvereniging, kunnen er ook negatieve voorvallen plaatsvinden. Negeer je het ongewenste gedrag, kies je de tegenaanval of ga je voor een andere aanpak?

Ongewenst online gedrag kan bijvoorbeeld ongeoorloofd taalgebruik, pesten en het plaatsen van ongewenste foto’s betreffen. Het is noodzakelijk om hier als club alert en assertief mee om te gaan. Want niet alleen het individueel welbevinden van jouw leden, maar ook het imago van de club staat op het spel.

Normen en waarden sturend
De manier waarop de club handelt bij ongewenst online gedrag, is onder meer afhankelijk van de mate van aanstootgevendheid van het gedrag. Wanneer je wel of niet als club reageert, is online in principe het zelfde als offline. Kan het gedrag niet door de beugel? Dan reageer je. De normen en waarden van de vereniging zijn sturend om te bepalen wanneer en hoe een club optreedt.

Als club kun je onmogelijk alle social media-activiteiten van jouw leden volgen. Daarom is het goed onderscheid te maken tussen de clubgerelateerde social media-omgeving en de privé social media-activiteiten van leden. Met de clubgerelateerde omgeving bedoel ik de social media-accounts of groepen waar de vereniging (mede)verantwoordelijk voor is. Denk aan de Facebook-pagina of het Twitter-account van de club en een WhatsApp-groep van een team. Binnen deze omgeving is de vereniging verantwoordelijk voor het tegengaan van ongewenst gedrag. Je ziet het immers gebeuren in jouw eigen omgeving. Handelen is op zijn plaats, net zoals de club dat zou doen als dit gedrag op haar veld of in het clubhuis voorkomt.

Het intensief monitoren van individuele accounts van leden is geen taak van de vereniging. Wanneer je echter direct of indirect iets opvangt dat écht niet door de beugel kan (en het welbevinden van leden en/of het imago kwaad doet), heeft de club wel een verantwoordelijkheid om op te treden.

Monitoring
Om alert te kunnen handelen wanneer zich ongewenst gedrag voordoet, is goede monitoring een vereiste. Dit betekent dat één of enkele mensen verantwoordelijk zijn voor het volgen van de berichten die anderen plaatsen in de social media-omgeving van de club. Het is goed om afspraken te maken wie hier verantwoordelijk voor is en wie binnen de club moet worden ingelicht als zich niet te tolereren ongewenst gedrag voordoet. Monitoring hoeft geen dagtaak te zijn. Vrijwel alle social media-platforms verzenden een bericht als dit gebeurt.

Handelen
De mate van het ongewenste gedrag, de omgeving waarin dit plaatsvindt, de normen en waarden van de club en de voorgeschiedenis met de schuldige bepalen welke maatregelen de club uiteindelijk kiest. De club dient altijd op te treden wanneer het welbevinden van leden, het teamproces of het imago van de club of het spel staat. Snelheid is daarbij belangrijk. Een ‘klein bericht’ kan op social media in korte tijd een groot bereik en effect creëren. Hoe eerder je handelt, hoe groter je invloed is om dit in te perken. De actie online is wat mij betreft óf het verwijderen van het aanstootgevende bericht (maak wel een screenshot voor het geval bewijs nodig is) óf het plaatsen van een duidelijke reactie. Laat in ieder geval blijken dat de club het bericht ziet, het gedrag niet tolereert en (indien nodig) vervolgactie onderneemt.
Een van de beste tips bij ongewenst gedrag is: maak van online offline. Voer de discussie niet (alleen) online, maar confronteer de schuldige in een persoonlijk gesprek. Dit komt het besef en de toon van de schuldige vaak ten goede. Betrek bij zo’n gesprek waar mogelijk ook de normen- en waardencommissie en de trainer of leider van de schuldige. Afhankelijk van de aanstootgevendheid kan de club sancties binden aan het online wangedrag. Indien dit bij een eerste misstap niet gewenst of nodig is, kan de club aangeven bij een volgende misstap wel een sanctie toe te passen. Overweeg verder om ouders en bij vergaand wangedrag ook de politie en/of de sportbond te betrekken.

Toolkit
Meer weten over dit onderwerp? Op www.mijnkindonline.nl/sportief is een toolkit te downloaden met diverse materialen die verenigingen kunnen gebruiken om misbruik op social media te aan te pakken.
Hoewel dit artikel de minder leuke kant van social media belicht, wil ik afsluiten met de boodschap dat de negatieve ervaringen met social media een kleine fractie zijn ten opzichte van de grote voordelen. Laat dit artikel de club er dus niet van weerhouden social media te benutten, maar vooral helpen om ook goed te kunnen handelen als zich negatieve voorvallen voordoen.

Dit artikel verscheen eerder in het magazine Sport FM.